Spożywane pokarmy nie służą jedynie do zaspokajania potrzeb biologicznych człowieka, ale także tych psychologicznych i społecznych. Często  spożywamy jedzenie w celu rozładowania wewnętrznego napięcia spowodowanego pozytywnymi lub negatywnymi emocjami, dla zajęcia czasu gdy doskwiera nam nuda, czy do nawiązywania i podtrzymywania relacji międzyludzkich. Z reguły to jednak negatywne emocje (smutek, przygnębienie) powodują sięganie po żywność w ramach poprawy nastroju i pewnego rodzaju rekompensaty.

Razem z pokarmem dostarczamy organizmowi niezbędne składniki odżywcze, które mają istotny wpływ na aktywność umysłową. Niedobory niektórych z nich zwiększają ryzyko wystąpienia depresji. Synteza neuroprzekaźników znajdujących się w mózgu i odpowiedzialnych za utrzymanie dobrego samopoczucia uwarunkowana jest odpowiednią ilością i jakością spożywanych pokarmów.

Neurohormony nastroju

DOPAMINA

W okresie pozytywnych chwil i szczęścia, w mózgu podnosi się poziom neurohormonu dopaminy, który wspomaga pozytywne myślenie, kreatywność oraz chęć do działania.

ENDORFINY

Zaliczane są do substancji białkowych o charakterze hormonów. Łącząc się z receptorami opioidowymi wywołują w nas stany euforii. Wiele badań wykazuje zależność między spożywaniem posiłków, szczególnie lekkich – pobudzających funkcję żołądka, a zwiększeniem stężenia substancji działających przeciwbólowo, takich jak β- endorfiny.

SEROTONINA

Hormon szczęścia, naturalny antydepresant. Jego zwiększony poziom może wpływać na złagodzenie stanów pobudliwości i poziomu agresji. Oprócz wpływu na nastrój odpowiada za regulację apetytu, snu, a także zachowania seksualne. Do prawidłowej syntezy tego neuroprzekaźnika niezbędne są: witamina B₆, witamina C, magnez oraz L- tryptofan, z którego bezpośrednio powstaje. Tryptofan nie jest wytwarzany przez organizm człowieka, musi być dostarczany wraz z pożywieniem.

Składniki żywności wpływające na nastrój:

– witaminy B6, B12, kwas foliowy –  ich niedobór może wpływać na zaburzenia poziomu neuroprzekaźników m.in. serotoniny i dopaminy mających istotny wpływ na nasz nastrój,

– kwasy omega-3 i 6, kwasy EPA, DHA–  niezbędne do prawidłowej pracy mózgu, działające przeciwzapalnie. Przyjmowanie kwasów omega-3 z pożywieniem może pozytywnie wpływać na naszą emocjonalność,

– kofeina– w umiarkowanych dawkach może skutkować poprawą nastroju, koncentracji, czujności. Przyjmowanie małych dawek wywołuje korzystniejsze efekty niż wysokie dawki, które z kolei mogą powodować nadmierną aktywność, niepokój czy bezsenność,

– tryptofan– aminokwas egzogenny (niewytwarzany przez organizm) – podczas jego przemian enzymatycznych powstaje serotonina (hormon szczęścia). Źródła tryptofanu: pestki dyni, słonecznika, ziarna sezamu, jaja, ryby, sery.

Podsumowując, żywność nie pełni tylko funkcji odżywczej, ale często staje się sposobem na poprawę nastroju i zaspokojenie potrzeb emocjonalnych. Niektóre składniki, takie jak: kwasy omega-3, witaminy z grupy B, magnez czy kofeina zwiększając syntezę neuroprzekaźników (dopaminy i serotoniny) wpływają korzystnie na poprawę nastroju. Właściwy sposób żywienia może więc regulować nastrój i wpływać na nasze samopoczucie, dlatego warto zwracać uwagę na to ile i co jemy.

W celu ustalenia zaleceń żywieniowych oraz indywidualnego jadłospisu zapraszamy do kontaktu telefonicznego, mailowego https://akademia-diety.pl/konsultacje-online/ lub na wizytę do naszego gabinetu na alei Armii Krajowej 2/5 we Wrocławiu.

https://www.znanylekarz.pl/agnieszka-midek/dietetyk

Bibliografia:

1. Niewiadomska I., Kulik A., Hajduk A.: Jedzenie, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.
2. Szczygieł D., Kadzikowska- Wrzosek R.: Emocje a zachowania żywieniowe – przegląd badań. Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdynii, 2014; 86, 69-77.
3. Glibowski P., Misztal A.: Wpływ diety na samopoczucie psychiczne. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2016; 1, 1-9.
4. Leszczyńska T., Pisulewski M.P. Wpływ wybranych składników żywności na aktywność psychofizyczną człowieka. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2004; 1(38),  12-24.
5. Koszakowska A., Dittfeld A., Zubelewicz- Szkodzińska B.: Psychologiczny aspekt odżywiania oraz  wpływ wybranych substancji na zachowania i procesy myślowe.