Otyłość? Czas się zbadać!
Jeśli Twój obwód brzucha z roku na rok jest coraz większy, Twoje BMI jest niepokojąco wysokie, nie ćwiczysz i Twoja dieta nie jest najlepszej jakości to warto zrobić badania.
– Ok, ale jakie? 🤔
Już spieszę z pomocą!
Regularne badania laboratoryjne pełnią kluczową rolę w rozpoznaniu samej choroby jaką jest otyłość, jej powikłań oraz w monitorowaniu postępów leczenia. Według wytycznych z 2017 roku u pacjenta z rozpoznaniem otyłości należy wykonać we krwi oznaczenie
- glukozy na czczo, pomocnie może być również insulina
Według stanowiska Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego z 2018 r. osoby z nadwagą lub otyłością (BMI ≥ 25 kg/m2 i/lub obwód w talii > 80 cm u kobiet i > 94 cm u mężczyzn) należą do grupy ryzyka rozwoju stanu przedcukrzycowego i cukrzycy typu 2. Dlatego u tych osób w celu wykrycia zaburzeń gospodarki węglowodanowej raz w roku powinno zlecać się badanie glikemii na czczo
- profilu lipidowego, (pacjenci z otyłością mają 3-krotnie wyższe ryzyko wystąpienia dyslipidemi aterogennej, czyli obniżone stężenie cholesterolu HDL (HDL-C) z jednocześnie wysokim stężeniem cholesterolu LDL (LDL-C) oraz triglicerydów (TG), co jest przyczyną chorób o podłożu miażdżycowym). Ważnym parametrem jest non-HDL-C już krótce napiszę o nim więcej.
- kwasu moczowego,
- TSH (a pełniejszy obraz da cały panel tarczycowy TSH, fT3, fT4, anty-TPO)
- enzymów wątrobowych (osoby otyłe są dużo bardziej narażone na niealkoholowe stłuszczenie wątroby niż osoby nieotyłe. Do oceny funkcji wątroby wykorzystuje się badanie stężenia aminotransferazy alaninowej (ALT) i asparaginowej (AST), których zwiększona aktywność występuje w stłuszczeniu lub stłuszczeniowym zapaleniu wątroby)
Badania te należy wykonywać co najmniej raz na dwa lata u pacjentów z otyłością I stopnia. Co najmniej raz w roku u pacjentów z otyłością II i III stopnia.
Zdecydowanie warto dodatkowo rozważyć:
- morfologię krwi obwodowej
- badanie ogólne moczu – jako mało inwazyjne i tanie badanie polecam wykonać 2x do roku, aby wcześnie wykryć nieprawidłowości w moczu jak białko, glukozę, ketony, czy szczawiany
- badanie czynności nerek (mocznik, kreatynina, kwas moczowy)
- witamina D (osoby z otyłością wymagają przyjmowania podwójnej dawki witaminy D względem dawki rekomendowanej osobom o prawidłowej masie ciała w tej samej grupie wiekowej.)
- OB, CRP
- ocenę gospodarki hormonalnej (otyłość powoduje mnogość zaburzeń o podłożu hormonalnym, ale także odwrotnie – zaburzenia hormonalne mogą być przyczyną powstawania różnych fenotypów otyłości oraz utrudniać redukcję masy ciała)
Dalszy wybór badań laboratoryjnych zależy od stanu klinicznego pacjenta i podejrzenia współistniejących patologii.
Jeśli już wykonasz badania i stwierdzisz, że nadszedł czas na zmiany zachęcamy Cię do:
✅ Wypróbowania naszych jadłospisów Kliknij, żeby zobaczyć jadłospisy
✅ Szkolenie otyłość dzieci oraz Szkolenie otyłość dorośli, gdzie również otrzymasz jadłospis i duża dawkę wiedzy. Szkolenie prowadzi prof. Monika Bronkowska, dr Krzysztof Cybulski i ja – mgr Zuzanna Cybulska.
✅ Indywidualnych konsultacji Kliknij, żeby umówić konsultację
Źródła naukowe:
- Zasady postępowania w nadwadze i otyłości w praktyce lekarza rodzinnego. Wytyczne Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej oraz Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością z 2017 roku.
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, “Clin Diabet” 7, 2018,
- Ostrowska L. i wsp. Diagnostyka laboratoryjna w dietetyce, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018.
- Myśliwiec J., Karczewska-Kupczewska M., Diagnostyka różnicowa otyłości i zespołu Cushinga, „Przegląd Kardiodiabetologiczny” 2(3), 2007, 154–157.
- Rusińska A. i wsp., Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – nowelizacja 2018 r., „Postępy Neonatologii” 24(1), 2018, 1-24.
- Tałałaj M., Otyłość a choroby nerek, „Postępy Nauk Medycznych” XXVI, 5B, 2013, 26–30.
- Karabin. K., Badania laboratoryjne w leczeniu otyłości. Współczesna Dietetyka 25/2019